Türkiye cari dengede tarihi rekor kırdı: Bakan Bolat’tan dikkat çeken açıklamalar
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı kapsamlı sunumda, Türkiye ekonomisinin üretim, istihdam ve ihracatta ivme kazanmaya devam ettiğini belirtti. Bolat, cari işlemler dengesinde yakalanan tarihi başarıya dikkat çekerek, “Ağustos ayında 5,5 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek cari fazla seviyesini elde ettik. Dört ay üst üste cari fazla vererek tarihi bir dönüm noktasına ulaştık.” dedi.
CARİ FAZLA TARİHİ SEVİYEDE
Bakan Bolat, 2024 Ağustos ayında kaydedilen 5,5 milyar dolarlık cari fazlanın Türkiye ekonomik tarihinde bir ilk olduğunu belirtti. Eylül ayında 1 milyar dolar, ekimde ise 500 milyon dolar fazla beklediklerini, böylece dört ay boyunca cari işlemler dengesinin pozitif seyredeceğini söyledi. 2023’te 56 milyar dolar olan cari açığın, 2024 sonunda 10,5 milyar dolara gerilediğini hatırlatan Bolat, “Bu yıl açığın milli gelirdeki payı yüzde 1,3 civarına düştü.” ifadelerini kullandı.
ÜRETİM, İSTİHDAM VE İHRACATTA YÜKSELİŞ
Bakan Bolat, küresel ticarette korumacılık eğilimlerinin hızla arttığı bir dönemde Türkiye’nin üretim, istihdam ve ihracatta büyümeyi sürdürdüğünü vurguladı. Türkiye ekonomisinin 2024’te %3,3, 2025’in ilk yarısında ise ortalama %3,6 büyüme kaydettiğini belirterek, “Son 20 çeyrektir aralıksız büyüyoruz.” dedi.
Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılasının 2025’in ilk yarısında 1,47 trilyon dolara ulaştığını, IMF tahminlerine göre satın alma gücü paritesinde dünyanın 11’inci, Avrupa’nın ise 4’üncü büyük ekonomisi konumunda olduğunu aktardı.
DIŞ TİCARETTE TARİHİ REKOR
Bolat, Ekim 2025’te 24 milyar dolarlık ihracatla tarihin en yüksek ekim ayı rakamına ulaşıldığını açıkladı. Son 12 ayda 270,2 milyar dolarlık mal ihracatı gerçekleştirildiğini belirterek, “Yıllıklandırılmış mal ve hizmet ihracatımız 391,4 milyar dolara yükseldi. Böylece Cumhurbaşkanımızın belirlediği 390 milyar dolar hedefini ekim ayında aştık.” dedi.
İhracat artışına paralel olarak mal ithalatının %5 azalarak 344 milyar dolara gerilediğini kaydeden Bolat, dış ticaret açığının 90,7 milyar dolar seviyesine indiğini ifade etti.
KOBİ VE İHRACAT DESTEKLERİ GENİŞLİYOR
Bolat, ihracatçıların desteklenmesi için 2025 yılında 25,5 milyar lira tutarında destek ödemesi planlandığını belirtti. Hizmet ihracatında 1829 ihracatçıya 5,2 milyar lira ödeme yapıldığını açıklayan Bolat, ihracatın finansmanında Eximbank’ın yıl sonuna kadar 53 milyar dolarlık destek sağlayacağını söyledi. Ayrıca Türk Ticaret Bankası’nın bu yıl 75 milyar liralık finansman sağlamasının hedeflendiğini vurguladı.
KOBİ’lerin istihdamlarını korumaları için işçi başına 2.500 lira destek verildiğini belirten Bolat, 2026 itibarıyla bu desteğin artırılacağını da duyurdu.
FİLİSTİN VE TİCARET POLİTİKALARI
Bolat, Türkiye’nin İsrail ile tüm ticari ilişkilerini 2 Mayıs 2024 itibarıyla tamamen durdurduğunu hatırlatarak, “Bu karar gümrük sistemimizde fiilen uygulanmakta. İsrail ile ticaret sıfır seviyesindedir.” dedi. Türkiye-Filistin Protokolü kapsamında geliştirilen kontrollü ticaret mekanizmasının devreye alındığını, Filistin’e ihracatın yılın ilk 10 ayında 437 milyon dolara ulaştığını açıkladı.
FİYAT ETİKETLERİNDE YENİ DÖNEM
Bakan Bolat, tüketici korumasına yönelik fiyat etiketi yönetmeliğinde önemli değişiklikler yapıldığını belirtti. Restoran ve kafelerde fiyatların kapı önünde ve QR kod sistemiyle gösterilmesi zorunluluğu getirildiğini, ayrıca açık ürünlerde net ağırlığın darasız şekilde belirlenmesinin zorunlu hale geldiğini söyledi.
Bu yılın ilk 10 ayında 470 bin işletmede 32 milyon ürünün denetlendiğini ve 2,4 milyar lira ceza kesildiğini açıkladı.
GÜMRÜKLERDE DİJİTAL DÖNÜŞÜM VE YENİ YATIRIMLAR
Bolat, Türkiye’nin gümrük gelirlerinin toplam vergi gelirlerinin %22,8’ini oluşturduğunu belirterek, Gürbulak Gümrük Kapısı’nın yenileme çalışmalarının tamamlandığını ve yakında resmi açılışının yapılacağını söyledi. Ayrıca, Ceylanpınar, Dereköy ve Derecik gümrük kapılarında modernizasyon sürecinin sürdüğünü açıkladı.
BAKANLIĞIN 2026 BÜTÇESİ VE HEDEFLER
Bolat, Ticaret Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesinin 76 milyar 251 milyon lira olduğunu ifade ederek, “Bu bütçe, üretim, yatırım, ihracat ve istihdam odaklı politikalarımızın kararlılıkla sürdürülmesini sağlayacak.” dedi.
Türkiye’nin ihracat stratejisinin merkezine uzak pazarlar, İslam İşbirliği Teşkilatı ülkeleri ve yeşil ticaret dönüşümü gibi hedeflerin yerleştirildiğini de sözlerine ekledi.
