ÇİN İLE İRAN ANLAŞTI

Çin ve İran Çin’in enerji ve diğer sektörlere milyarlarca dolar yatırım yapmasının önünü açan ekonomi ve güvenlik işbirliği anlaşması üzerinde konuşuyor. Çin lideri Şi Jinping’in ilk olarak dört yıl önce İran’a yaptığı bir ziyarette önerdiği ortaklık, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’e göre geçen hafta Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin kabinesi tarafından onaylandı. Taslak anlaşma metnine göre, Çin’in İran’da bankacılık, telekominikasyon, limanlar, demiryolları ve onlarca diğer farklı projedeki varlığının çok büyük oranda artırılması öngörülüyor. Bunun karşılığında da İranlı bir yetkiliye göre, Pekin yönetimi gelecek 25 yıl boyunca, düzenli bir şekilde indirimli İran petrolü satın alacak. Belgede, derinleşen bir askeri işbirliğinden de bahsediliyor.

Öte yandan anlaşmanın ABD ve Çin arasındaki ilişkileri nasıl etkileyeceği merak konusu oldu. Zira anlaşma, taslak metindeki gibi hayata geçerse, kötüleşen Çin-ABD ilişkilerinde yeni bir fay hattı yaratabilir. Anlaşma aynı zamanda, Trump yönetiminin İran’a karşı yürüttüğü agresif politikaya büyük bir darbe vurulması anlamına geliyor. ABD’nin ekonomik durgunluk ve koronavirüs kriziyle uğraştığı ve uluslararası alanda daha da izole olduğu bir dönemde, Pekin’in Amerika’nın zayıflıklarını sezdiği belirtiliyor. Anlaşma taslağının, birçok ülkenin tersine Çin’in kendisini ABD’yi görmezden gelecek ve Washington’ın olası cezalandırmalarına karşı koyacak güçlü gördüğünü gösterdiği belirtiliyor.