COVID SONRASI PLAZALARIN GELECEĞİ: EMPIRE STATE’TE OFİS Mİ EV Mİ?

Pek çok ülkede olduğu gibi ABD de normalleşme sürecine girdi, ancak çalışma hayatında ofislerin konumu henüz salgın öncesi normale dönmüş değil. Bunun en önemli örneklerinden biri ülkenin simgesel yapılarından Empire State binasında yaşanıyor. 

Dünyanın en yüksek ve ünlü binalarından biri olan New York’taki 443 metrelik Empire State, salgın nedeniyle halen büyük ölçüde boş, zira 100’ün üzerinde ofisi barındıran gökdelendeki yaklaşık 15 bin çalışanın büyük bir kısmı evlerinden çalışmaya devam ediyor. 

 Teknoloji şirketi Linkedin, lüks saat firması Bulova, seyahat şirketi Expedia gibi binada ofisi bulunan çok sayıda ünlü marka, normalleşme kapsamında şehirde ofislerin yeniden açılmasına rağmen personelini evden çalıştırıyor. 

Reuters’ın Empire State çalışanları ve şirket yetkilileriyle yaptığı bir ankete göre dünyanın en prestijli binalarından birinde çalışanların çoğu, önümüzdeki dönemde evden çalışmaya devam etme eğilimde. 

Son olarak 2011 yılında Empire State’te 6 katlık bir alan için 15 yıllık sözleşme imzalayan Global Brands Group adlı şirket, çalışanlarının yeniden ofise dönmek zorunda kalmayacağını duyurdu. 

Plazalar cazibesini yitiriyor mu? 

Devasa plazalarda ve şirket genel merkezlerinde çalışmanın cazibesinin salgınla birlikte azaldığını söyleyen Global Brands üst düzey yöneticisi Rick Darling, “Bence ofisler giderek daha az önemli hale geliyor. Eğer çalışanlarınız dağınık bir haldeyse asıl prestij noktası şirketinizin performansı olmaya başlar” diye konuştu. 

Öte yandan salgınla birlikte çalışma yaşamında değişen pratikler, ofis kiralamaları yapan büyük ticari emlak şirketleri için de ciddi bir sorun yaratma ihtimali taşıyor. 

New York’taki ofis kiralarının salgın döneminde yüzde 10 değer kaybettiği öngörülürken, Empire State hisselerinin yılın başından bu yana yaklaşık yüzde 53 oranında düştüğü kaydediliyor. 

Aynı zamanda bir turistik merkez olan Empire State binasındaki ofislerin yanı sıra seyir terasının da salgın nedeniyle geçici olarak kapatılması, turistlerden ciddi gelir kazanan binayı daha da zora sokmuş durumda. 

 Empire State eski görkemli günlerine dönecek mi? 

Binanın kiralamalarından ve idaresinden sorumlu firmanın CEO’su Anthony Malkin ise New York’un gözdesi sayılan Empire State’in, her şeye rağmen koronavirüs salgınının negatif etkisini atlatacağına inanıyor.  

Salgın döneminde ofisi boşaltan ve binadan çıkan bir firma olmadığını söyleyen Malkin, kahve zinciri Starbucks’ın 15 Mart’ta üç katlık ofis sözleşmesi imzaladığını belirterek, “Aşı, tedavi ve sürü bağışıklığı ile birlikte her şey eskisi gibi olacak” yorumunu yaptı. 

Kira maliyetine değer mi? 

Empire State’te ofisi bulunan bazı şirketler prestij ve imaj açısından burada kalmaya devam edeceklerini söylerken, evden çalışmanın da mümkün olduğunu görenlerse yüksek kiralar ödemenin ne kadar mantıklı olduğunu sorguluyor. 

New York’un kalbi Manhattan’da bir plazada ofis kiralamanın maliyetinin metrekare başına ortalama 65 dolar olduğu belirtiliyor. 

Salgın döneminde fiyatların çok fazla değişmediği ancak bundan sonraki süreçte kiraların yeniden gözden geçirilebileceği konuşuluyor. 

Yeni dönemde Empire State başta olmak üzere ülke ve dünya genelinde prestijli binalarda ofis tutmanın ve buralarda çalışmanın, Covid-19 öncesine göre nasıl bir değişiklik göstereceği ise zamanla daha net anlaşılacak.