Ekonomistler OVP’yi değerlendirdi: ‘Fazla iyimser’
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından ekonomide 3 yıllık yol haritası açıklandı. OVP hedeflerini değerlendiren ekonomistler ise tahminlerin fazla iyimser olduğuna dikkat çekti.
Ekonomide 3 yıllık yol haritası belli oldu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2024-2027 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladı.
Bu kapsamında enflasyon tahminleri yükselirken, büyüme beklentileri düştü. Ayrıca Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hedeflerine göre yapılan hesaplamalar ile dolar/TL kuruna dair beklentiler de ortaya çıktı.
YIL SONU ENFLASYON TAHMİNİ YÜKSELDİ
2023’te açıklanan hedeflere kıyasla, enflasyon beklentileri yukarı yönlü revize edildi.
2024 yılı için enflasyon hedefi, önceki yüzde 33 seviyesinden yüzde 41,5’e çıkarıldı. 2025 yılı hedefi ise yüzde 15,2’den yüzde 17,6’ya yükseltilirken 2026 yılı için enflasyon hedefi yüzde 8,5’ten yüzde 9,7’ye çıkarıldı.
2027 yılı enflasyon tahmini de yüzde 7 olarak belirlendi.
BÜYÜME BEKLENTİSİ
Büyüme tahminlerinde ise 2023’te belirlenen hedeflere göre aşağı yönlü revizyonlar dikkat çekti.
2024 yılı için büyüme hedefi, önceki yüzde 4 seviyesinden yüzde 3,5’e düşürüldü. 2025 yılı büyüme hedefi ise yüzde 4,5’ten yüzde 4’e çekilirken 2026 yılı için büyüme hedefi yüzde 5’ten yüzde 4,5’e indirildi. 2027 yılı için ise büyüme hedefi yüzde 5 olarak belirlendi.
DOLAR KURU TAHMİNİ
Dolar ve Türk lirası bazlı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla hedeflerine göre hesaplama yapıldığında ise 2024, 2025, 2026 ve 2027 yıllarına ilişkin dolar/TL kuru tahminleri de ortaya çıktı.
2024 yılı için dolar/TL kuru hedefi, önceki 23,9 TL seviyesinden 33,2 TL’ye yükseltildi. 2025 yılı için hedef, 43,9 TL’den 42 TL’ye düşürülürken, 2026 yılı dolar/TL hedefi ise 47,8 TL’den 44,6 TL’ye indirildi.
2027 yılı için belirlenen dolar/TL kuru ise 46,9 TL olarak hedeflendi.
“OVP HEDEFLERİ FAZLASIYLA İYİMSER”
2024-2027 yıllarını kapsayan OVP hedefleri kapsamında yapılan revizyonları değerlendiren EKOTÜRK Araştırma Müdürü Serdar Pazı, hedeflerin birbirleriyle uyumlu olmadığına dikkat çekti.
Özellikle büyüme ve enflasyon tahminleri arasındaki dengeye vurgu yapan Pazı, “OVP hedeflerinin hepsinin bir arada gerçekleşmesi ihtimali gerçekçi değil. 2025’te büyüme hızlanırken, enflasyon nasıl o kadar düşecek bunun açıklaması zor. O yüzden açıklanan OVP bütünsellikten uzak diyebilirim.” diye konuştu.
“TCMB’NİN PATİKASI OVP’DE YÜKSEK TUTULMUŞ”
Serdar Pazı, yapılan revizyonların sınırlı kaldığını ve reel sektör ile hane halkının bu kadar iyimser hedefleri benimsemekte zorlanacağını da sözlerine ekledi.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından öngörülen çıktı açığı tahminleri ile OVP’nin büyüme hedefleri arasında bir uyumsuzluk olduğunu ifade eden Pazı, “TCMB, %2-%3 bandında bir büyüme patikası öngörüyordu, ancak OVP’de bu oranlar daha yüksek tutulmuş. Bu, ekonomideki belirsizlikler göz önüne alındığında fazla iyimser bir yaklaşım.” diye konuştu.
DOLAR KURU GLOBAL GELİŞMELERE BAĞLI
Dolar/TL kuru hedefleriyle ilgili olarak ise Pazı, sınırlı yükseliş tahminlerinin ve TL’nin reel olarak değer kazanmasının üç yıl boyunca devam etmesi beklentisinin, global ekonomik şartlara bağlı olduğunu ve bu kadar belirsizliğin olduğu bir dünyada bu hedeflerin fazlasıyla iyimser kaldığını söyledi.
YÜKSEK ENFLASYON HEDEFLERİ ZORA SOKUYOR
OVP’de enflasyon hedeflerinin 2023’e göre yukarı yönlü revize edildiğini hatırlatan Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Işıl ise 2024 yılı için öngörülen yüzde 41,5’lik enflasyon hedefinin Merkez Bankası’nın mevcut beklentileriyle uyumlu olduğunu belirtti.
Ancak, 2025 ve 2026 yılları için öngörülen yüzde 17,5 ve yüzde 9,7’lik enflasyon hedeflerinin, özellikle Türkiye gibi yüksek enflasyonla mücadele eden bir ülkede, iyimser olduğunu vurguladı.
Işıl, büyüme ve işsizlik hedeflerinin de değerlendirildiğinde, hükümetin sıkı para ve maliye politikası uygularken aynı zamanda üretimi destekleyici adımlar attığını söyledi.
KADEMELİ FAİZ İNDİRİMİ İŞARET EDİLDİ
Bu durumun hem büyümenin yavaşlamasını engellediğini hem de işsizliğin aşırı artmasını önlediğini ifade etti. Işıl, “Türkiye şu anda sıkı para ve maliye politikaları uyguluyor. Ancak büyümeyi destekleyen politikalarla bu sıkılık dengelenmeye çalışılıyor.” dedi.
Bu dengenin korunması gerektiğini belirten Işıl, aksi takdirde ekonomi üzerinde ciddi riskler oluşabileceğini ifade etti.
Gökhan Işıl, mevcut koşullarda faizlerin hızlı bir şekilde düşmesini beklemediğini ve enflasyon hedeflerine ulaşılıncaya kadar kademeli bir faiz indirimi olabileceğini belirtti.
DÖVİZ KURUNDA BASKI YARATABİLİR
Dolar/TL kuru beklentilerine de değinen Doç. Dr. Gökhan Işıl, döviz piyasalarındaki kırılganlıkların, küresel belirsizlikler ve içerideki ekonomik politikaların istikrarına bağlı olduğunu söyledi.
Portföy yatırımlarına dayalı kısa vadeli sermaye girişlerinin, ani çıkışlar yaşandığında döviz kuru üzerinde baskı yaratabileceğini belirtti.
Editör: Remzi Akkök