SIPRI: Türk savunma sanayi şirketleri satışlarını artırdı
SIPRI’nin 2022 raporunda 4 Türk şirketi, dünyanın en çok silah satan ilk 100 şirketi arasında yer aldı ve listede en hızlı büyüme kaydeden şirketler oldu.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2022 yılında en çok silah ve askeri hizmet satışı yapan ilk 100 savunma sanayi şirketini açıkladı.
Rapora göre dünya genelinde şirketler 2022’de silah ve askeri hizmet satışından toplamda 597 milyar dolar gelir elde etti. Bu rakam, bir önceki yıla kıyasla yüzde 3.5’lik gerilemeye işaret etti.
Savaşların ve çatışmaların gölgesinde pek çok şirket için rekor seviyelere ulaşan yeni sipariş hacmine rağmen, özellikle ABD’de gelirlerin düşmesi dikkat çekti.
En çok satış yapan 100 şirket listesinde ABD’den 42 savunma şirketi yer alırken, bu şirketlerin gelirleri geçen yıl yüzde 7.9 oranında düşerek 302 milyar dolara geriledi.
Raporda Amerikan ve Avrupalı savunma şirketlerinin iş gücü açığı, artan maliyetler, Covid salgınının devam eden etkileri ve Rusya’nın Ukrayna işgali ile kötüleşen tedarik zincirlerindeki aksaklıklar nedeniyle üretim kapasitelerini artıramaması, gerilemenin sebepleri arasında gösterildi.
ABD ve Avrupa’daki durumun aksine, raporda Orta Doğu’daki şirketlerin silah satışından elde ettiği gelirlerin diğer bölgelere kıyasla 2022’de önemli ölçüde arttığına işaret edildi.
İlk 100’e dört Türk şirket girdi
Rapora göre Orta Doğu’daki gelir artışına büyük oranda Türk şirketleri öncülük etti.
Dört Türk şirketinin yer aldığı listede ASELSAN 60’ıncı, Baykar 76’ıncı, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) 82’nci, Roketsan ise 100’üncü sıraya yerleşti.
Söz konusu dört şirketin toplam gelirleri, önceki yıla göre yüzde 22 artarak 5.5 milyar dolara yükseldi.
SIPRI raporunda özellikle silahlı insansız hava aracı (SİHA) üretimiyle adından söz ettiren Baykar’a dikkat çekildi. Rapora göre Baykar, geçen yıl gelirlerindeki yüzde 94’lük artışla 76. sıraya çıkarken, listedeki tüm şirketler arasında en hızlı büyüme oranını yakalayan şirket oldu.
SIPRI, Orta Doğu’da rekor gelir artışı kaydeden şirketlerin görece daha az sofistike teknoloji gerektiren silahlar ürettikleri için, artan talep karşısında üretimlerini daha hızlı artırabildiklerine vurgu yaptı.
Raporda öne çıkan diğer bazı maddeler:
— Çin 2022’de yüzde 18’le, ülkelere göre ilk 100 silah gelirleri toplamında ikinci en büyük paya sahip oldu. Sıralamada yer alan sekiz Çinli şirketin toplam silah gelirleri yüzde 2.7 artarak 108 milyar dolara ulaştı.
— İlk 100’de yer alan Birleşik Krallık’taki yedi şirketin silah gelirleri yüzde 2.6 artarak 41.8 milyar dolara, genel toplamınsa yüzde 7’sine yükseldi.
— Veri eksikliği nedeniyle 2022 yılı ilk 100 şirket listesine sadece iki Rus şirketi dahil edildi. Bu şirketlerin toplam silah gelirleri yüzde 12 azalarak 20.8 milyar dolara geriledi.
— İlk 100’deki tek Ukraynalı şirket olan UkrOboronProm’un silah geliri reel olarak yüzde 10’luk bir düşüşle 1.3 milyar dolara geriledi. (Silah geliri nominal olarak artmış olsa da, bu durum ülkedeki yüksek enflasyonla fazlasıyla dengelendi.)
