2025’te Bitkisel üretimde sert düşüş: Meyve ve tahıllar alarm veriyor

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından derlenen veriler doğrultusunda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2025 yılı bitkisel üretim ikinci tahminini yayımladı. Yeni tahminler, 2025 yılında tarla ürünleri, sebzeler ve meyvelerde genel bir düşüş eğilimine işaret ediyor.

TARLA ÜRÜNLERİNDE GERİLEME

2025 yılı tahminlerine göre, tarla ürünleri (yem bitkileri hariç) üretimi bir önceki yıla göre %10,4 azalarak yaklaşık 67,1 milyon ton seviyesinde gerçekleşecek.
Buğday üretiminin %13,9 düşüşle 17,9 milyon tona, arpa üretiminin %25,9 azalışla 6 milyon tona gerilemesi bekleniyor. Çavdar ve yulaf üretiminde de sırasıyla %20,9 ve %22,3 oranlarında düşüş öngörülürken, mısır üretiminin %4,9 artarak 8,5 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor.

Kuru baklagiller grubunda nohut 406 bin ton, kuru fasulye 247 bin ton, kırmızı mercimek 230 bin ton olarak öngörülüyor. Patates üretimi %13 düşüşle 6 milyon ton seviyesine inecek. Yağlı tohumlarda ise tablo daha olumsuz: soya üretimi %17,4, ayçiçeği üretimi %17,6 oranında azalacak. Şeker pancarı üretiminin ise %4,1 azalışla 21,5 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.

SEBZE ÜRETİMİNDE SINIRLI DÜŞÜŞ

Sebze üretimi 2025 yılında %0,8 gerileyerek 33,3 milyon ton olarak tahmin edildi.
Bazı ürünlerde artış olsa da genel eğilim aşağı yönlü. Karpuz üretimi %8,3, kuru soğan %2,6 ve kavun %17,5 oranında artarken; domates üretimi %7,6, salçalık kapya biber %6,3 ve taze fasulye %8,3 azalış gösterecek.

MEYVE ÜRETİMİNDE SERT GERİLEME

2025 yılında meyve, içecek ve baharat bitkileri üretiminde %30,4 oranında düşüş bekleniyor. Toplam üretimin 19,8 milyon ton seviyesinde kalacağı öngörülüyor.
Elma üretimi %48,3, şeftali %46,1, nektarin %44,1, kiraz %70,6 ve üzüm %24,5 oranında azalacak.
Turunçgillerde ise mandalina %7,1 artarken, portakal %15 ve limon %34,8 oranında düşecek. Sert kabukluların da kötü bir yıl geçirmesi bekleniyor: fındık %38,5, ceviz %38,1, Antep fıstığı %61,1 oranında azalma gösterecek.

Zeytin üretiminin %34,7, muz üretiminin ise %1,6 oranında düşmesi öngörülüyor.

TARIMDA KURAKLIK VE VERİM KAYBI ETKİSİ

Uzmanlara göre bu düşüşte iklim değişikliği, su kaynaklarındaki azalma ve yüksek girdi maliyetleri etkili. Özellikle meyve grubundaki ciddi düşüş, üreticilerin gelirlerinde kayba yol açabilir. TÜİK, bir sonraki bitkisel üretim tahmin raporunu 26 Aralık 2025’te yayımlayacak.