Çin’den nadir toprak elementleri hamlesi: İhracat onay süreçleri geliştiriliyor!

Çin, ABD ile Londra’da yürütülen ticaret müzakerelerinde varılan mutabakatın ardından, nadir toprak elementlerinin ihracatı için onay süreçlerini geliştireceğini bildirdi. 

Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Hı Yadong, Pekin’de düzenlediği basın toplantısında konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Sözcü Hı, Çin’in yasalara ve düzenlemelere uygun olarak, nadir toprak elementlerini sivil amaçlı kullanmak isteyen farklı ülkelerin makul talep ve endişelerini dikkate alarak bazı ihracat lisans başvurularına onay verdiğini ifade etti.

Uluslararası Pratikler ve İhracat Kontrolü

Nadir toprak elementleriyle bağlantılı ürünlerin hem askeri hem de sivil ikili kullanıma uygun özelliklere sahip olduğunu anımsatan Sözcü Hı, bu elementlerin ihracatının kontrol edilmesinin uluslararası pratiklere uygun olduğunu vurguladı. Bu açıklama, Çin’in ihracat kontrollerini tamamen kaldırmasa da, belirli kriterlere uygun olarak süreci kolaylaştıracağını gösterdi.

Ticareti Kolaylaştırma ve Diyalog Vurgusu

Hı Yadong, Çin’in koşulları sağlayan başvuruların gözden geçirilme ve onay süreçlerini geliştirmeyi sürdüreceğini belirtti. Ayrıca, ticareti kolaylaştırmak amacıyla ilgili ülkelerle ihracat kontrollerine dair iletişimi ve diyaloğu artırmaya hazır olduklarını dile getirdi.

Nadir Toprak Elementleri Ticaret Savaşının Önemli Boyutunu Oluşturuyordu

Çin’in, ABD’nin tarife artışlarına karşı küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerine yasak ve kısıtlamalar getirmesi, iki ülke arasındaki ticaret geriliminin önemli bir boyutunu oluşturuyordu. Washington yönetimi, Pekin’in 10-11 Mayıs’ta Cenevre’deki tarife müzakerelerinde varılan uzlaşmaya rağmen nadir toprak elementlerinin ihracatına getirdiği kontrolleri kaldırmaması nedeniyle müzakerelerin tıkandığını ileri sürmüştü.

Londra Görüşmeleri ve Trump’ın Açıklamaları

Nadir toprak elementleri konusu, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında 5 Haziran’da yapılan telefon görüşmesinde ve 9-10 Haziran’da İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleşen ticaret görüşmelerinde de gündeme gelmişti. Trump, görüşmelerde varılan mutabakat kapsamında “Çin’in, tam mıknatısları ve gerekli nadir toprak elementlerini peşinen tedarik edeceğini” ifade etmişti.

Karşılıklı Kısıtlama ve Kontrol Tedbirleri

Çin, ABD’nin çip sektörü başta olmak üzere teknoloji alanında uyguladığı kısıtlamalara karşılık olarak, küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerine kısıtlama ve kontroller getirmişti. Biden yönetiminin aralık 2024’te çip sektöründe getirdiği ihracat kısıtlamalarına galyum, germanyum ve antimuan ihracatını kısıtlayarak karşılık veren Çin, Trump yönetiminin şubat ayındaki ilk tarife artışına karşı ise tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum ihracatına kontrol getirmişti. Pekin yönetimi, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamındaki tarife artışına karşı da samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki nadir toprak elementini ihracat kontrol listesine almıştı.

17 grup nadir toprak elementinin yaklaşık yüzde 90’ını üreten Çin, ihracat kısıtlamaları ve kontrolleriyle bu alandaki küresel hakimiyetini ekonomik bir koza çevirme niyetini ortaya koymuştu. Bu son gelişme, Çin’in bu kozu kullanma şeklini daha esnek hale getireceğinin sinyalini veriyor.