Dönerin geleceği Brüksel’de belirleniyor! Döner üreticileri ve restoranlar endişeli
Avrupa Birliği’nin gündeminde bu kez Türk mutfağının vazgeçilmez lezzeti döner var. Türkiye, döneri “geleneksel uzmanlık garantili ürün” olarak tescil ettirmek için Avrupa Birliği’ne resmi başvuruda bulundu. Bu başvurunun kabul edilmesi durumunda, özellikle Almanya’da yaygın olarak tüketilen ve soslu, salatalı çeşitleriyle tanınan dönerin geleceği tartışma konusu olacak. Sektör temsilcileri, bu ihtimalin 60 bin kişilik istihdamı riske atabileceğini belirtti. Almanya’da “döner yasağı mı geliyor?” sorusu manşetlere taşınırken, Türk mutfağının simgelerinden biri olan dönerin geleceği, Brüksel’de verilecek karara kilitlendi.
Avrupa Birliği’nde Türkiye’nin döner için yaptığı “geleneksel spesiyal garantili” (TSG) tescil başvurusu, Almanya’da gıda sektöründe geniş yankı uyandırdı. Türkiye’nin bu başvurusu, dönerin yalnızca geleneksel Türk tarifine uygun şekilde üretilmesini öngörüyor. Bu durum, Almanya’daki döner sektöründe faaliyet gösteren binlerce işletme için belirsizlik ve endişe kaynağı haline geldi.
Türkiye’nin başvurusu, dönerin geleneksel bir Türk yemeği olarak korunmasını ve bu yemeğin üretiminde belirli standartların uygulanmasını amaçlıyor. Başvurunun kabul edilmesi halinde, döner üreticileri bu standartlara uymak zorunda kalacak. Ancak, Almanya’da döner sektörünün temsilcileri, bu durumun mevcut üretim süreçlerini ve tariflerini nasıl etkileyeceği konusunda endişeli.
ALMANYA’DAKİ SEKTÖRÜN ENDİŞESİ
İstanbul merkezli Uluslararası Döner Federasyonu (USOFED) tarafından yapılan başvuruya ilişkin kararın, önümüzdeki aylarda açıklanması bekleniyor. TSG onayının çıkması halinde, AB ülkelerinde satılan dönerin tarifinde köklü değişiklikler zorunlu hAle gelecek.
Almanya’nın yüksek tirajlı gazetelerinden Bild, “AB Alman dönerini yasaklayacak mı?” başlığıyla verdiği haberde, Türkiye ve Almanya arasındaki müzakerelerde uzlaşma sağlanamadığını aktardı. Gazete, tescilin kabulü durumunda, Almanya’da yaygın olan döner versiyonunun mevzuata aykırı hale geleceğini ve menülerde yer bulamayabileceğini yazdı.
Sektörel raporlara göre, bu durumun ülke genelinde yaklaşık 60 bin kişilik istihdamı tehdit etmesi bekleniyor.
DÖNER KRİZİ: AVRUPA’DA GELENEKSEL TARİF TARTIŞMASI
“Döner” kelimesi Türkçede “dönmek” fiilinden türetiliyor ve yemek, dikey şişe dizilen etlerin ısı kaynağı önünde döndürülerek pişirilmesi esasına dayanıyor. Geleneksel Türk döneri sade sunumuyla öne çıkarken, Almanya’daki versiyon bol soslu, salatalı ve farklı ekmek çeşitleriyle servis ediliyor. TSG kapsamındaki tanım bu farklı sunumlara yer vermediği için, Alman tipi dönerin mevcut haliyle satışa sunulması mümkün olmayabilir.
ALMANYA’DAKİ DÖNER ÜRETİCİLERİ VE RESTORANLAR ENDİŞELİ**
Almanya’da döner sektöründe faaliyet gösteren üreticiler ve zincir restoranlar, Avrupa Birliği’nin gıda katkı maddelerine yönelik yeni düzenleme önerisinin sektöre olası etkilerini tartışıyor. Ankara henüz bu düzenlemeyle ilgili resmi bir açıklama yapmamış olsa da, Almanya’da döner üretimi yapan işletmeler, düzenlemenin yürürlüğe girmesi durumunda karşılaşabilecekleri zorlukları değerlendirmeye başladı.
Almanya’da döner sektörü, büyük ölçüde göçmen girişimciler tarafından kurulmuş olan işletmelerden oluşuyor. Bu işletmeler, yıllık milyarlarca avroluk bir pazar hacmine sahip. Ancak, yeni düzenlemenin getireceği kısıtlamalar, bu işletmelerin gelirlerinde önemli kayıplara yol açabilir.
