DÜNYA EKONOMİSİNİN FATURASI ŞİMDİLİK 7 TRİLYON DOLAR

ABD, Avrupa Birliği, Japonya, Çin ve Hindistan, küresel ekonominin depresyona girmesini önlemek için trilyonlarca dolarlık hükümet harcamaları planlıyor.

Koronavirüs pandemisiyle mücadele için tüm ülkeler canla başla çalışıyor. CNN Business’ın analizine göre, bugüne kadar hükümetlerden ve merkez bankalarından taahhütler toplamda 7 trilyon dolara yaklaştı. Bunlar, devlet harcamaları, kredi garantileri ve vergi indirimlerinin yanı sıra, merkez bankalarının tahvil ve hisse senedi fonları gibi varlıkları satın almak için para basımlarını da içeriyor.

ABD’nin 2.2 trilyon dolarlık yardım paketi geçtiğimiz günlerde Kongre’de onaylandı. Japonya’nın paketi 30 trilyon yen (274 milyar dolar) teşvik içeriyor. Avrupa’nın büyük ekonomileri Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya da benzer teşvik paketleri açıkladı.

Ortak çaba, bir zamanlar rekor kıran 2008 mali krizinde alınan tedbirleri bile gölgede bırakıyor. Ancak iktisatçılar, krizin haziran ayının ötesine geçmesi durumunda, bugüne kadar yürütülen devasa çabalarının bile yeterli olmayacağından endişe ediyor.

Bank of America ekonomisti Joseph Song, Perşembe günkü müşterilere verdiği demeçte, “2 trilyon dolarlık ABD teşvik paketi, mevcut salgının yol açtığı hasarları telafi etmek için gereken minimum miktardır”  dedi. Song şöyle devam etti: “Ekonominin, 3 trilyon dolara yakın paraya ihtiyacı olacaktır.”

Morgan Stanley’nin baş ekonomisti Chetan Ahya’ya göre, barış zamanında küresel ekonomik büyümenin bu denli bunalımda olduğu dönem en son 1938’de yaşanmıştı.

Dünyanın en büyük ekonomilerini temsil eden G-20 liderleri perşembe günü yaptıkları açıklamada, salgının ekonomik hasarını en aza indirmek ve küresel büyümeyi yeniden sağlamak için “ne gerekiyorsa” yapmaya hazır olduklarını söyledi.

“Desteğin büyüklüğü ve kapsamı, küresel ekonomiyi ayağa kaldıracak ve işlerin korunması ve büyümenin geri kazanılması için güçlü bir temel oluşturacak” dendi. Ülkelerinin, 5 trilyon dolar değerinde teşvik sağlamayı taahhüt ettikleri söylendi.

Kim ne kadar paket açıkladı?

Ancak, büyük harcamalar ekonomik acıların sadece bir kısmını köreltebilir. İşsizlik yardımları ve vatandaşlara yapılan kontroller çok ihtiyaç duyulan yardımı sağlayacak olsa da, barlar ve restoranlar yeniden açılmaya başlayana, insanlar işe geri dönene ve seyahatlere devam edene kadar ekonomi ciddi bir şekilde toparlanamaz. Çin’e göre hayat normale dönse bile ekonominin normale dönmesi zaman alacak.

“Aynı çıktı ve faaliyet seviyesine hemen geri dönmek mümkün olmayacak,” diyen Chetan Ahya, işsizlik ve darp edilen kurumsal bilançolarda keskin bir yükselişin kalıcı etkilerine dikkat çekti.

İşte merkez bankası ve hükümet eyleminin ilk dalgasının önemli vurguları:

ABD

ABD’de 2.2 trilyon dolarlık teşvik paketi çıktı. Mevzuat, bireylere doğrudan ödemeler, işsizlik yardımlarının artırılması ve 500 milyar dolarlık kredi programı içermektedir.

Kongre, aşı araştırmasını hızlandırmak üzere Covid-19 testi yapılan veya tedavi edilenler için iki haftalık ücretli hastalık iznini de kapsayan 112 milyar dolardan fazla bir bütçeyi onayladı.

Birleşik Krallık

İngiltere hükümeti, 330 milyar £ (397 milyar $) kredi garantisi verdi ve 12 ay boyunca perakende, konaklama ve eğlence sektörleri için yerel işletme vergilerini askıya aldı. Ayrıca, en az önümüzdeki üç ay boyunca çalışanların maaşlarının % 80’ini kapsayacak ve ayda en fazla 2.500 £ (2.900 $) alacaklarını söyledi. Bu girişimin ne kadara mal olacağı henüz belli değil.

Buna ek olarak, İngiltere hükümeti perşembe günü, serbest meslek sahiplerine, bir sonraki çeyrekte aylık ortalama 2.500 £ (3.000 $) kadar, aylık ortalama karlarının % 80’ini nakit olarak vermeyi vaat etti.

İngiltere Merkez Bankası, İngiltere hükümeti ve şirket tahvili hisselerini 200 milyar £ (242 milyar $) artıracağını açıkladı.

Avrupa Birliği

Almanya, 750 milyar € ‘ya (825 milyar $) değerinde bir kurtarma paketi açıkladı.

Fransa, küçük işletmeler ve işsizler için 45 milyar € (50 milyar $) yardımda bulundu. Ayrıca şirket borçlanmasında 300 milyar € (330 milyar $) garanti edildi.

İtalya, işçilere yardım etmek ve ülkenin sağlık sistemini desteklemek için 25 milyar € (27.5 milyar $) ile destek olurken, İspanya 200 milyar € (220 milyar $) koydu.

Avrupa Merkez Bankası, 2020’nin sonundan önce 750 milyar € (824 milyar $) devlet borcu ve özel menkul kıymet satın almak için harcayacağını ve gerekirse daha fazlasını yapmaya hazır olduğunu söyledi. Bu, daha önce açıkladığı ekstra alımlarda 120 milyar € (133 milyar $) daha fazla.

Çin

Çin, şimdiye kadar en az 116.9 milyar yuan (16.4 milyar $) finansal yardım ve teşvikte artı 800 milyar yuan (112.5 milyar $) vergi ve ücret indirimi açıkladı. Ancak, gerekirse ülke trilyonlarca dolar harcayabilir ve ekonomisini desteklemek için büyük miktarlarda borç toplayabilir.

Çin Halk Bankası, virüsün isabet ettiği işletmelere yardımcı olmak için en az 1.15 trilyon yuan (162 milyar $) tahsis eden çeşitli kredi hafifletme önlemleri benimsedi.

Japonya

Japon hükümetinin önümüzdeki haftalarda büyük olasılıkla nakit notları ve küçük ve orta ölçekli şirketlerin kredilere erişmesine yardımcı olacak önlemleri içerecek bir ekonomik teşvik paketi üzerinde düşünmesi bekleniyor. Paket, toplam 30 trilyon yen (274.2 milyar $) olabilir.

Japonya Merkez Bankası, borsa yatırım fonu alımlarının yıllık oranını 6 trilyon yen (55 milyar $), gayrimenkul yatırım ortaklıklarının yıllık alım oranını ise 90 milyar yen (822 milyon $) artıracağını açıkladı. Ayrıca, ticari kağıt ve şirket tahvili alım limitini 2 trilyon yen (18 milyar $) artırdı.

Hindistan

Hindistan hükümeti, salgınla mücadele kapsamında ülkenin kilitlenmesinden sadece 36 saat sonra 22,6 milyar dolarlık yardım paketi açıkladı. Paket, sağlık ve gıda yardımının yanı sıra işçilere sağlanan devlet yardımlarını da içeriyor.