Emekli maaşlarının hesaplanmasına tepki! TÜİK’ten iddialara yanıt

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) hesaplanmasına ilişkin kamuoyunda oluşan bazı yanlış algılara dair açıklamada bulundu. TÜİK, TÜFE verilerinin herhangi bir kişi, kurum veya makamın talep, talimat ya da tahminine göre değil, tamamen alandan derlenen veriler temel alınarak hesaplandığını vurguladı. Kurum, TÜFE’nin oluşturulmasında bilimsel ve teknik özerklik ilkesiyle hareket edildiğini ve bu süreçte bağımsızlık esasına bağlı kalındığını belirtti.

TÜİK, yazılı açıklamasında, “emekli maaşlarının hesaplanmasıyla” ilgili bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında yer alan haber ve paylaşımlarda İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul için açıkladığı Ücretliler Geçinme İndeksi ile TÜFE kıyaslaması yapılarak TÜİK’in son 3 yılda enflasyonu yüzde 31 düşük gösterdiği şeklinde “bilimsellikten uzak, gerçeklerle uyuşmayan mesnetsiz” iddiaların yer aldığı ifade edildi.

TÜİK’TEN İDDİALARA YANIT: “MANİPÜLASYON AMAÇLI ASILSIZ İFADELER

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), son günlerde kamuoyunda yer alan iddialara ilişkin bir açıklama yaparak, söz konusu ifadelerin “siyasi saiklerle ve bilinçli şekilde algı oluşturma” gayreti taşıdığını belirtti. Kurum, özellikle enflasyon hesaplamaları ve görev değişiklikleri konusundaki iddiaların gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

Açıklamada, TÜİK tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile İstanbul Ticaret Odası (İTO) Ücretliler Geçinme İndeksi’nin farklı metodolojik temellere dayandığına dikkat çekildi. “Bu iki endeksin baz yılı, madde tanım ve çeşitliliği, sınıflama türü, ağırlık yapısı, coğrafi kapsam, hesaplama yöntemleri ve hitap ettiği gelir grupları itibarıyla farklılık göstermektedir. Dolayısıyla bu iki endeksin karşılaştırılması anlamlı sonuçlar üretmemektedir.” ifadelerine yer verildi.

Ayrıca, İTO’nun söz konusu metodolojik farkları gidermek amacıyla 2025 yılı itibarıyla İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi adıyla yeni bir endeks yayımlamaya başlayacağı bilgisi paylaşıldı.

GÖREV DEĞİŞİKLİKLERİNİN ENFLASYONLA İLGİSİ YOK

TÜİK, kurum başkanının görev süresi ve bölge müdürlerine yönelik atamalara ilişkin iddiaların da tamamen “manipülasyon” amacı taşıdığını belirtti. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “TÜİK Başkanı, diğer benzeri atamalar gibi Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli bir süre için atanmakta olup, bu durum yalnızca TÜİK’e özgü değildir. Bölge müdürlerimizle ilgili bahse konu görev değişiklikleri ise 2020 yılında yapılmış olup, bazı bölge müdürlerimiz merkezde görevlendirilirken bazıları farklı bölgelerde müdür olarak atanmıştır.”

Görev değişikliklerinin enflasyon hesaplamalarıyla herhangi bir ilgisinin bulunmadığına dikkat çekilen açıklamada, bu tür atamaların rutin uygulamalar olduğu ifade edildi.

“ENFLASYON HESAPLAMASINDA İNTERNET VERİLERİ SINIRLI AĞIRLIĞA SAHİP”

Ayrıca “web kazıma” yöntemiyle elde edilen verilerin TÜFE fiyat verileri içindeki payının sadece yüzde 5 düzeyinde olduğunun aktarıldığı açıklamada, enflasyon hesaplamasında internet verilerinin sınırlı ağırlığa sahip olduğunu belirtildi.

Açıklamada, TÜİK’in, fiyat verilerini çok daha geniş kapsamlı olarak sahadan, barkod verilerinden ve çok farklı kaynaklardan topladığına dikkat çekilerek, şunlar kaydedildi:

“İddia edildiğinin aksine, TÜİK web kazıma verilerini merkezi olarak, otomatik ve günlük olarak elde etmekte, bu verileri hiçbir şekilde manuel girişe açmamakta, bölge müdürlüklerine bu yönde talimat vermemekte ve yıl boyunca aynı ürünleri sabit web sitelerinden düzenli aralıklarla takip ederek, uluslararası standartlara uygun değerlendirmektedir. Bu nedenle söz konusu iddiaların gerçekle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Bu çerçevede, TÜFE herhangi bir kişi, makam ya da kurumun talep, talimat veya tahminine göre değil, alandan derlediği verilerden sahip olduğu bilimsel ve teknik özerklik ile bağımsız olarak hesaplamaktadır. Konu ile ilgili tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız.”