Güneş panelleri enerji faturalarımızı sıfırlayacak

06 Ocak 2023, 17:02

Editör: Mücahit Enes Sevinç

Yenilenebilir Enerji dosyası kapsamında önceki yazımızda yenilenebilir enerjilerin dünyada ve Türkiye’deki genel görünümü ile gelecekteki yerlerine ilişkin beklentileri ele almıştık.

Serinin ikinci yazısında, gerek maliyet gerek verimlilik bakımından yenilenebilir enerji türleri arasında öne çıkan ”Güneş Enerjisi Sistemleri”ne (GES) dair merak edilenleri sizler için derledik.

Rusya’nın Ukrayna işgali ile birlikte tırmanan küresel enerji kriziyle, dünya genelinde enerji maliyetlerinde ciddi artışlar yaşanıyor. Maliyetlerdeki bu artış gerek üretici ve sanayiciyi gerekse tüketiciyi doğrudan ve dolaylı yoldan etkiliyor. Avrupa başta olmak üzere birçok ülkede enerjideki maliyet artışları bazı fabrikaları kapanma noktasına getirirken, yüksek enflasyon ve resesyon endişelerini de tetiklemeye devam ediyor.

Yaşanan kriz, alternatif enerji sistemlerine duyulan ihtiyacı bir kez daha gündeme taşımış durumda. Yenilenebilir enerji alanında, özellikle daha kolay ulaşılabilir olması nedeniyle güneş enerjisi sistemleri (GES) ön plana çıkıyor.

GES’ler tam olarak nasıl elektrik üretiyor?

Utku Korkmaz GES’lerin elektrik üretebilmesi için ilk olarak güneş paneli ve inverter gerektiği bilgisini veriyor. Güç dönüştürücü ya da çevirici olarak da adlandırılan inverterlar, elektriksel bir gücü dönüştürmek için kullanılıyor.

Korkmaz, sistemin çalışma prensibinin detaylarını şöyle özetliyor:

“Güneş panelinden alınan DC gerilim (Doğru akım), inverterla birlikte AC gerilim (Alternatif akım) yani şebeke gerilimine çevriliyor. Önce iç tüketime aktarılan elektriğin fazlası ise şebekeye aktarılıyor.”

Fazla elektrik şebekeye nasıl satılıyor?

Solar Çatı CEO’su Utku Korkmaz, GES’lerde üretilen elektriğin fazlasının, dağıtım şirketleriyle yapılan mahsuplaşma sonucunda satılabilmesinin mümkün olduğunu belirterek şöyle devam ediyor:

“’Enerji Piyasası Denetleme Kurumu’nun (EPDK) üç ayda bir belirlediği elektrik fiyat tarifesi üzerinden yapılan ödemeleri şu şekilde ifade edebiliriz: Sizin o ay harcadığınız elektrik 1000 lira ama ürettiğiniz elektrik 1500 lira. Bu durumda mahsuplaşmayla birlikte dağıtım şirketi sizlere o aradaki farkı hesaplayıp ödüyor. Ya da fazlasını harcadığınızda siz onlara ödeme yapıyorsunuz.’’

Bir çatı ges’in yatırım-kazanç süresi ne?

Çatı GES’in yatırım-kazanç süresine ilişkin soruya Korkmaz, ‘’Bir evin aylık elektrik giderinin 1500 TL olduğunu farz edelim. Bu sistem için gerekli çatı alanı 50 metrekare iken Ocak ayında belirlenen fiyat tarifesi doğrultusunda, aylık kazancı 1517 TL oluyor. Bu sistem 5 kWe’lik bir sistem olup kurulumu, KDV dahil 11 bin dolar civarında. Kurulan bu sistemin geri dönüş süresi ise, 6.9 yılda gerçekleşiyor.’’ yanıtını veriyor.

Korkmaz, yatırım-kazanç oranının güneş ışınlarının daha az ya da daha çok vurmasına bağlı olarak netleştiğini söyleyerek bu ölçümlerin uzmanlar tarafından belirlendiğini ifade ediyor.

Maddi kazancın yanı sıra yenilenebilir enerjinin çevreye kazancı da oldukça büyük. Konuyla ilgili verilere göre bu sistemler sayesinde yılda 3.22 tonluk karbon salınımının önüne geçiliyor.

Her eve GES kurulabilir mi?

Solar Çatı CEO’su Utku Korkmaz, GES sistemlerinin müstakil yapılarda çok rahat kurulabileceğini dile getirerek, ‘’Ön şart olarak evin kendi müstakil çatısı ve yapı ruhsatı olmalı, yine evin kendi elektrik aboneliği de olmalı. Bunları apartman veya dikey yapılarda düşünmek zor ancak sitelerin ortak alanlarında kullanım yapılabilir’’ ifadelerini kullanıyor.

Güneş panelleri bakımı ve verimliliği

Utku Korkmaz’ın verdiği bilgilere göre güneş panellerinin bakımının 6 veya 12 ayda bir yapılması yeterli. Panellerdeki yeni teknolojilerle birlikte sistemler hem daha dayanıklı hem de daha verimli hale geliyor. Verimlilik oranı her sene yüzde 1 civarında düşüş kaydetse de bunun maliyeti çok etkilemediği belirtiliyor.

“Elektrik üretimindeki verimlilik, türkiye’nin en kuzeyinde bile Almanya’nın herhangi bir yerinden %30 fazla”

Solar Çatı CEO’su, Türkiye’nin güneş alma potansiyeli açısından oldukça iyi bir konumda olduğu ve GES’lerin giderek yaygınlaşacağı görüşünde.

Türkiye’nin, Avrupa’nın birçok ülkesine göre iyi güneş aldığını ve verimlilik konusunda iyi bir noktada olduğunu söyleyen Utku Korkmaz, ‘’Elektrik üretimindeki verimlilik, Türkiye’nin en kuzeyinde bile Almanya’nın herhangi bir yerinden yüzde 30 daha fazla” sözleriyle bu durumu açıklıyor.

Türkiye’de GES’lerin geleceği

Korkmaz, GES’lerin geleceği konusunda oldukça iyimser. Kullanıcıların geleceği deplanlayarak hareket etmesi gerektiğinin altını çizen Korkmaz, şunları söylüyor:

’’Türkiye’de önümüzdeki 4-5 yıl içerisinde bireylerin kullandığı elektrik miktarı 2
katına çıkacak. Bunda önemli bir payı da elektrikli araçların alması bekleniyor. Buna
göre, bir evde ayda 1500 tl elektrik faturası ödeyen biri, elektrikli araçların artmasıyla
birlikte 2 katı fatura ödeyecek. Buradan bir çıkarım yapacak olursak GES’lerin
gelecekteki önemini şöyle anlayabiliriz; elektrik masrafımız artarken yakıt masrafımız
da elektrik masrafıyla bir arada olacak. Bu nedenle GES kullanan biri aslında bu
durumdan pek etkilenmeyecek diyebiliriz.”
 

Hem elektrik hem akaryakıt masrafını sıfırlamak mümkün

Artan elektrik harcamalarına paralel olarak çatı GES’lerinin giderek yaygınlaşacağını
ve bu sayede elektrik faturalarını sıfırlamanın mümkün olduğunu savunan Solar Çatı
CEO’su durumu şöyle açıklıyor:
 
‘’Bir kullanıcı, evinde solar çatı sistemi kullandığında hem elektrik faturası
ödemeyecek hem de akaryakıttan kurtulacak. Yani bu sistemi kullanan bir kişi
sadece elektrik faturasını sıfırlamayacak, akaryakıt masrafını da sıfırlamış olacak.
Hatta ileride solar çatı sistemindeki üretim daha da artırılırsa doğalgaz faturasını dahi
sıfırlamak mümkün. Akaryakıtı sıfırlamak için elektrikli aracınız olması gerekiyor,
doğalgazı sıfırlamak içinse ısı pompasına ihtiyacınız olacak.”
 

‘’İşletmeler, gelecekte gelirleriyle değil giderleriyle rekabet edecek’’

Elektrik faturaları sadece bireyler değil işletmeler için de ciddi bir yük haline geldi. Bu
da elektrifikasyon ve GES’lerin önümüzdeki dönemde işletmelerin vazgeçilmezi
haline gelebileceği sinyalini veriyor.
 
Solar Çatı CEO’su Utku Korkmaz’a göre işletmeler artık gelirleriyle değil giderleriyle
rekabet edecek.
 
Korkmaz bu öngörüsünü, ’’Örneğin 100 araçlık bir filo düşünelim, aylık 500 bin TL
akaryakıt masrafı ödeyen bir işletme, kendine yeteceği enerjiyi ürettiği takdirde
akaryakıt masrafını sıfırlamış olacak. Yani güneş enerjisi, işletmelere rekabette ciddi
katkı sağlayacak.” sözleriyle açıklıyor.
 

 

Regülasyon ve izin süreçleri

Çatısına 10 panel GES kurmak isteyen bir kişinin, 10 bin panel kuranla aynı izin ve
regülasyon süreçlerinden geçmesi gerektiğini ifade eden Korkmaz, Türkiye’de bu
sistemlerin yaygınlaşması için izin sürecinin tek adımlık ve 10 günlük bir sürece göre
tasarlanması görüşünde.
 
Evlerde GES’lerin yaygınlaşması için uzun vadeli ve ucuz tüketici finansmanı da
önem arz ediyor. İşletmeler için uzun vadeli krediler mevcutken bireyler için henüz
bunu söylemek zor.
 
Regülasyon ve izin süreçleri çözüldüğü takdirde bu yaygınlaşmanın hızlı olacağını
düşünen Utku Korkmaz, ’’Türkiye olarak regülasyon süreci konusunda işletmelerde
Avrupa’dan çok daha öndeyken bireyselde bir o kadar gerideyiz. Ancak bu konuda
EPDK’nın gerekli düzenlemeleri yapacağına inanıyorum.’’ diyor.
 
 

‘’Savaş, doğal afet ve acil durumlarda solar bataryalar hayat kurtarıyor’’

 
Solar bataryaların önemine ve faydalarına dair de bilgi veren Utku Korkmaz, ‘’Bu
batarya sistemlerinin mevcut regülasyon çerçevesinde olması şart değil. Ancak
elektriğin kesildiği durumlarda acil yük olarak çalışıyor ya da doldur boşalt sistemiyle
çalışıyor.” ifadelerini kullanıyor.
 
Korkmaz, solar batarya sistemlerinin evlerde acil durumlarda elektriksiz kalmamak
için çok büyük önem arz ettiğini dile getirirken, bu önemi ‘’deprem, sel gibi şebeke
elektriğinin olmadığı, benzine erişilemeyen durumlarda hayat kurtarır” sözleriyle
özetliyor.
 
 
Yenilenebilir enerji dosyamıza rüzgar enerjisi sistemleri (RES), Hidroelektrik
santralleri (HES), Jeotermal enerji sistemleri (JES) ve Biokütle enerjileri ile devam
edeceğiz.