HAVACILIK SEKTÖR DEĞERLENDİRMESİ

IATA tarafından hazırlanan rapora göre havacılık sektöründe 2019 2.Ç’de 7 milyar $ kar edilirken, 2020 2.Ç’de 39 milyar $ zarar beklenmektedir. Bu dönem boyunca uçuşların durmasından dolayı yakılacak nakit tutarının 61 milyar $’ı bulması beklenmektedir. Detayları aşağıdaki grafikte görebilirsiniz.

GRAFİK 1

Aşağıda görünen grafik 2’de giderlerin dağılımı görülmektedir. Kırmızı ile görülen paylar sabit giderleri (amortisman, sigorta ve kiralar) gösterirken mavi ile gösterilen paylar yarı sabit giderleri (istasyon giderleri, biletleme, yönetim ve MRO) göstermektedir. Siyah ile gösterilen pay ise uçuş personelini gösteriyor. Bu üç başlık bize operasyonel giderlerin sektördeki toplam giderlerin %49’unu oluşturduğunu göstermektedir. Değişken maliyetlerde yeşille gösterilen kısım %51’dir.

GRAFİK 2

Bu yukarıdaki bilgilerin ışığında son dönemde havacılık sektöründe yaşananları grafikler üzerinden teknik olarak değerlendirdik. Gündemimize aldığımız ve teknik değerlendirmesini yaptığımız şirketler Delta, Southwest, Lufthansa, THY.

DELTA AIRLINES

Hissenin 2008 krizi sonrasında istikrarlı bir yükseliş gösterdiğini 2013 yılından beri 40-60 dolar bandında bir trend oluşturduğu görülmektedir. Kırmızı ile çizilmiş olan Uzun vadeli trend çizgisi bu son düşüş ile birlikte kırıldıktan sonra sert bir düşüş yaşadığını geçtiğimiz 9 haftalık periyotta %69,43 değer kaybettiğini gözlemliyoruz. Geçtiğimiz hafta hisse ile ilgili haber akışında ünlü yatırımcı Warren Buffet’un hissede satış yönünde pozisyon aldığı bilgisi düştü haberlere. Açıklamada ünlü yatırımcının 27 Şubat tarihinde hissede 46,40 $’dan 976 bin hisse aldığını ve geçen haftada 24,19 $’dan 13 milyon hisse sattığını okuduk. Buradaki hareketin ardında sektör ile ilgili beklentilerinin daha kötü olacağı veya fırsat maliyeti olarak düşen diğer hisselerde pozisyon almak istemiş olabilir ya da piyasalarda daha sert düşüşler beklediği için nakit pozisyona geçmiş olabilir. Bakalım gelişmeler ne yönde devam edecek izleyip göreceğiz. Hissedeki güçlü destek seviyesinin 14,98 $ olduğunu belirtelim.

SOUTHWEST AIRLINES

Delta Airlines benzeri bir hareket sergileyen hisse 2008 krizi sonrası ciddi bir performans göstererek kendini 40-60$ bandına atmış. Bu hissede de Warren Buffett’ın pozisyonları olduğu biliniyordu. Geçtiğimiz hafta hissede 32,22$’dan 2,3 milyon adetlik satış işlemi yaptığı açılandı. Yatırımcının elinde 1,3 milyon adet hisse kaldığını düşünürsek. Portföyünün üçte ikisini sattığını anlarız. Hissede 31,38 önemli bir seviye altında kalmamalı. Kalması durumunda destekler sırasıyla 22,15/18,16/14,11’dir. Dirençler ise 31,40/38/45$’lardır.

LUFTHANSA AIRLINES

Hissenin haftalık grafiğini inclediğimizde karakteristiğinde çok sert dalgalanmalar yaptığını gözlemliyoruz. 2001 yılından bu yana 5 büyük dalga satış dönemi geçirmiş. İlk dalga 2001-03 döneminde yaşanmış ve hisse %75,77 değer kaybetmiş. İkinci düşüş dalgası 2008 krizi döneminde yaşanmış ve %66,14’lük düşüş göstermiş. Üçüncü satış dalgası 2011-13 döneminde yaşanmış ve hissede %54,95’lik düşüş olmuş. Dördüncü satış dalgası 2015-17 döneminde olmuş ve buradada %55’lik düşüş karşımıza çıkmaktadır. Son düşüş dalgası öncesinde hissede ciddi bir ralli yaşandığınıda belirtmek isterim. 9€ seviyesinden başladığı yükseliş trendinde %243’lük yükselişle 31€ seviyesine yükseldiğini görüyoruz. Covid-19  düşüş hareketinde bu aldığı yükselişin hepsini verdiği gibi harekete başladığı 9€ seviyesininde altına inerek 2009 ve 2013 düşüşlerinde test ettiği 7,8€ seviyesini görmüştür. Bu seviyelerin altına inilmesi halinde 2003 yılında görülen dip seviyesi olan 6,6€ seviyesi önem kazanacaktır. Grafikte medyan seviyenin 15,28€ olduğunu belirtmek isterim. Sektörde yaşanabilecek bir toparlanmada şirket bu krizi atlatabilirse bu seviyeye doğru hareketlenmesi beklenebilir. Tabiki hissede ilk direnç seviyesi 9,1€’dur.

TÜRK HAVA YOLLARI

Daha önce incelediğimiz hava yolları grafikleriyle karşılaştırmak adına $ bazlı haftalık grafiğini inceledik. Öncelikle en dikkat çekici faktörün diğer üç hissede 2013 sonrası güçlü hareketler sergilerken THY’nin bu hareketlere paralel bir performans gösteremediğidir. Oysa şirket bu dönemde büyüme performansını sürdürebilmiştir. Burada ülke risk priminin yatırımcı hareketlerinde ne kadar önemli olduğunu birkez daha anlıyoruz. Grafiğin teknik incelemesine gelirsek: Lufthansadakine benzer 5 düşüş dalgası yaşadığını 2001 krizi döneminde %90’lık değer kaybıyla en sert düşüşü gösterdiğini, 2.dalganın 2008 krizinde geldiğini ve %70 dütrüğünü, 3.dalganın 2011-12 döneminde yaşandığını ve yine %71,26 düştüğünü, 4. Dalganın da 2015-17 döneminde %70,73 ile şaşanmıştır. Son Covid-19 pandemi satış dalgasındada hissenin %78 Değer kaybettiği bu seviyelerden tepki vererek uzun vadeli kırmızı kanal destek üserinde tutunduğunu görüyoruz. Bu seviyenin krizin derinleşmesi halnde kırılması gündeme gelirse hissede bir sonraki önemli destek 0,92 sent seviyesindedir.Yukarı doğru hareketlerde de 1,75 ve 2,5$ seviyeleri ana dirençlerdir.