Küresel kömür talebinin 2027’ye kadar sabit kalması bekleniyor
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2024’te yeni bir zirveye ulaşan küresel kömür talebinin, yenilenebilir enerjideki artışın dünya genelindeki artan elektrik talebini karşılamaya yardımcı olmasıyla önümüzdeki yıllarda dengelenmeye hazırlandığını bildirdi.
IEA’nın yıllık Kömür Piyasası Raporu (Coal 2024) yayımlandı.
Rapor, küresel kömür kullanımının salgının zirvesinde düşüşe geçtikten sonra güçlü bir şekilde toparlandığını gösteriyor. Talebin 2024’te rekor kırarak 8,77 milyar tona çıkması bekleniyor.
Rapora göre, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretiminde daha büyük bir rol oynaması ve Çin’deki kömür tüketim seviyelerinin düşmesiyle talebin 2027’ye kadar bu seviyeye yakın kalması bekleniyor.
Çin’deki elektrik sektörü, dünya çapında tüketilen her üç ton kömürden birinin ülkedeki bir elektrik santralinde yakılmasıyla küresel kömür piyasaları için öncelikli olarak yer alıyor.
Çin, 2024 yılında enerji sektörünü çeşitlendirmeye, nükleer santrallerin inşasını ilerletmeye ve güneş paneli ve rüzgar kapasitesindeki büyük genişlemeyi hızlandırmaya devam etti.
Rapora göre, bu durum 2027’ye kadar kömür tüketimindeki artışları sınırlamaya yardımcı olmalı, ancak aynı zamanda analizinde bir dizi önemli belirsizliği de vurguluyor.
Çin de dahil olmak üzere birçok ülkede elektrik kullanımı, ulaşım ve ısıtma gibi hizmetlerin elektrifikasyonu, soğutmaya yönelik artan talep ve veri merkezleri gibi gelişmekte olan sektörlerden gelen tüketimin artması gibi faktörlerin birleşimi nedeniyle güçlü bir hızla büyüyor. Ek olarak, hava koşulları kısa vadede kömür tüketiminde dalgalanmalara neden olabilir.
Rapora göre, yenilenebilir üretimdeki hava koşullarına bağlı değişkenlik nedeniyle Çin’deki kömür talebi 2027’ye kadar tahmin edilenden 140 milyon tona kadar daha yüksek veya daha düşük olabilir.
IEA Enerji Piyasaları ve Güvenlik Direktörü Keisuke Sadamori, “Temiz enerji teknolojilerinin hızla yaygınlaşması, dünyanın kömür kullanımının üçte ikisini oluşturan küresel elektrik sektörünü yeniden şekillendiriyor. Sonuç olarak, modellerimiz elektrik tüketimi keskin bir şekilde artarken bile 2027’ye kadar küresel kömür talebinin durağanlaşacağını gösteriyor.” dedi.
Sadamori, “Ancak, hava koşulları faktörleri -özellikle dünyanın en büyük kömür tüketicisi olan Çin’de- kömür talebinin kısa vadeli eğilimleri üzerinde büyük bir etkiye sahip olacak. Elektrik talebinin büyüme hızı da orta vadede çok önemli olacak.” şeklinde sözlerini tamamladı.
Çoğu gelişmiş ekonomide, kömür talebi zaten zirveye ulaştı ve 2027’ye kadar azalmaya devam etmesi bekleniyor. Düşüş hızı, Avrupa Birliği’nde uygulananlar gibi güçlü politikaların yürürlüğe girmesine ve ABD ve Kanada’daki ucuz doğal gaz dahil olmak üzere alternatif güç kaynaklarının mevcudiyetine bağlı olmaya devam edecek.
Bu arada, Hindistan, Endonezya ve Vietnam gibi elektrik talebinin ekonomik ve nüfus artışıyla birlikte keskin bir şekilde arttığı bazı gelişmekte olan ekonomilerde kömür talebi hala artıyor. Gelişmekte olan ekonomilerde, büyüme esas olarak elektrik sektöründen gelen kömür talebiyle yönlendiriliyor, ancak endüstriyel kullanım da artıyor.
Kömür fiyatları bugün 2017 ile 2019 yılları arasında görülen ortalamadan %50 daha yüksek kalmaya devam ediyor. Kömür üretimi 2024 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı, ancak yapısal değişiklikler gerçekleştikçe büyümenin 2027 yılına kadar düzleşmesi bekleniyor.
Hacim bazında uluslararası kömür ticaretinin de 2024 yılında 1,55 milyar tonluk rekor bir seviyeye ulaşması bekleniyor.
Kaynak: Foreks Haber
