Site aidatları 30 bin TL’yi geçti! Bakanlık fahiş aidat zamlarına el attı
Son dönemde enflasyon, enerji sübvansiyonlarının kaldırılması ve personel maliyetlerindeki artış, site aidatlarına yüksek oranlı zam olarak yansıdı. İstanbul’un özellikle lüks semtlerinde aidat tutarlarının 30 bin TL’yi aştığı belirtiliyor. Bu durum, birçok site sakini için ciddi bir mali yük haline geldi.
SİTE AİDATLARINA ENFLASYON DARBESİ
Türkiye’de enflasyonun etkileri, site ve konut aidatlarını da ciddi şekilde etkiledi. 1 Şubat itibarıyla, 1.050 TL’nin üzerindeki elektrik tüketiminde sübvansiyonun kaldırılmasıyla enerji faturalarında yaşanan artış, aidatlara da yansıdı. Ayrıca, asgari ücrete yapılan zamla birlikte personel maliyetlerinin yükselmesi, site yönetimlerini aidatlarda artışa yönlendirdi.
Uzmanlar, birçok sitede aidatlara yüzde 50’ye varan zam yapıldığını ifade ediyor. Özellikle İstanbul’daki lüks konut projelerinde aidatların 30 bin TL’yi aştığı belirtiliyor. Bu durum, konut sahipleri ve kiracılar üzerinde ciddi bir mali yük oluşturuyor.
BAKANLIK FAHİŞ AİDAT ZAMLARINA EL ATTI: YENİ DÜZENLEME YOLDA
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, site yönetimleri ve yüksek aidat ücretlerine çözüm getirecek olan yeni düzenlemesinde sona yaklaştı. Yetki belgesi bulunmayan şirketler site yönetimi yapamayacak ve site harcamaları, bağımsız denetim şirketleri tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilecek.
Bakanlık tarafından tamamlanan “Kat Mülkiyeti Kanunu”ndaki “Tesis Yönetim Hizmetleri” düzenlemesi ile sadece bakanlık tarafından yetkilendirilen ve sınıflandırılan şirketler site yönetimi üstlenebilecek. Site sahipleri, isterse yönetim işlerini profesyonel bir şirkete devredebilecek fakat bu şirketler yalnızca bakanlıkça belgelendirilmiş firmalar arasından seçilecek. Yeni düzenlemeye göre site yönetim şirketleri; otopark, bahçe ve sosyal alanların mevzuata uygun kullanılmasını sağlayacak, teknik birimlerin bakım ve kontrollerini üstlenecek, evsel atık yönetimi ve enerji verimliliğini takip edecek ve gerektiğinde ilgili kurumlara bildirim yapacak.
AİDAT MİKTARINI BELİRLEYEN KRİTERLER
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, site ve apartman giderleri kat malikleri arasında belirli esaslara göre paylaştırılıyor. Şimşek, bu konuda şu bilgileri verdi:
Temizlik, kalorifer, bahçıvan ve güvenlik giderleri tüm kat malikleri tarafından eşit şekilde karşılanır. Küçük metrekareye sahip konut sahipleri bu giderlere daha az katkıda bulunmayı talep edemez.
Ortak alanların bakımı, onarımı, güçlendirilmesi ve sigorta giderleri, bağımsız bölümlerin tapuda belirtilen arsa payları oranında ödenir.
Bu çerçevede, aidatların belirlenmesi sürecinde kat maliklerinin haklarının kanunla güvence altına alındığını vurgulayan Şimşek, aşırı artışların denetlenmesi gerektiğine dikkat çekti.
KAT MALİKLERİ FAHİŞ AİDATLARA KARŞI DAVA AÇABİLİR
Apartman ve site yönetimlerinin belirlediği aidat miktarları, kat maliklerinin tepkisine neden olabiliyor. Hukuki haklar çerçevesinde, aidatların yüksek olduğunu düşünen malikler dava açma yoluna gidebiliyor.
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan uzmanlar, aidatların kat malikleri kurulu tarafından belirlendiğini hatırlatarak şu bilgileri paylaştı: “Karara katılan bir malik, aidatın fahiş olduğunu düşünüyorsa, toplantı tarihinden itibaren bir ay içinde sulh hukuk mahkemesine başvurarak iptal talebinde bulunabilir. Toplantıya katılmayan malikler ise kararı öğrendikten sonra bir ay, ancak altı ayı aşmamak kaydıyla dava açabilir.”
Uzmanlar ayrıca, aidat artışlarını önlemenin en etkili yolunun, kat malikleri kurul toplantılarına katılım sağlamak olduğunu vurguladı. “Şikayet etmek yerine toplantılara katılarak karar süreçlerinde aktif rol almak, yanlış kararların önüne geçilmesini sağlayacaktır” ifadeleri kullanıldı.
KİRACILAR AİDAT ARTIŞINA İTİRAZ EDEBİLİR Mİ?
Hukuki olarak, aidat artışlarına karşı dava açma hakkı yalnızca ev sahiplerine ait. Ancak bazı istisnai durumlarda, kiracılar da hukuki yollara başvurabiliyor. Şimşek, bu konuda şu bilgiyi verdi:
“Normal şartlarda aidatlara itiraz hakkı yalnızca kat maliklerine aittir. Ancak, Yargıtay içtihatlarına göre, aidat miktarı kiracının haklarını doğrudan etkiliyorsa, kiracı da fahiş artışa karşı dava açabilir. Ancak bu durum özel değerlendirme gerektirir.”
İSTANBUL’DA AİDATLARA YÜZDE 50 ZAM!
Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren Keller Williams Ekol Katılımcı Ortağı Ahmet Kurşunlu, aidatların belirlenmesinde pek çok faktörün etkili olduğunu belirtti. “Sitenin büyüklüğü, daire sayısı, ortak alanlar, spor tesisleri, havuz, bahçe bakımı, güvenlik hizmetleri ve ortak elektrik giderleri aidatları doğrudan etkiliyor” diyen Kurşunlu, İstanbul genelinde aidat zamlarının ortalama yüzde 50’ye ulaştığını kaydetti.
Bazı sitelerde, yakıt dahil aidatların 10 bin TL seviyelerine yükseldiğini belirten Kurşunlu, “Özellikle lüks konut projelerinde yüksek aidatlar kaçınılmaz hale geldi. Ancak, kat malikleri artışlara karşı bilinçli olmalı ve yönetim süreçlerine daha fazla dahil olmalı” uyarısında bulundu.
FAHİŞ AİDATLARA KARŞI HUKUKİ ÖNLEMLER
Artan aidatlar site sakinleri için ciddi bir mali yük oluştururken, hukukçular, fahiş aidatlara karşı yasal itiraz yollarının bulunduğunu hatırlatıyor. Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, aidat tutarlarının sitenin sunduğu hizmetler, konumu ve genel giderlerine bağlı olarak değiştiğini belirterek, bazı bölgelerde aidatların 20-30 bin TL’yi bulduğunu ifade etti.
Aidatların olağan dışı yüksek belirlenmesi durumunda, kat maliklerinin sulh hukuk mahkemelerine başvurarak iptal davası açabileceğini söyleyen Şimşek, “Özellikle enerji maliyetlerinin yükselmesi, personel giderlerindeki artış ve sigorta primleri aidatlara yansıyor. Ancak kritik olan, aidatların kira bedelini aşmaması. Bu durumda itiraz etmek ve hukuki yollara başvurmak gerekiyor” dedi.
