Türk vatandaşlarına Svalbard takımadalarında mülk edinme ve oturma hakkı

9 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Türkiye, Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması’na taraf oldu. Bu karar, Türk vatandaşlarına ve şirketlerine Svalbard Takımadaları’nda mülk edinme, oturma izni alma ve ticari faaliyetlerde bulunma haklarını tanıyor. Antlaşma, 7 Mart 2025 tarihi itibarıyla Türkiye açısından yürürlüğe girdi.

SPITSBERGEN ANTLAŞMASI NEDİR?

Spitsbergen Antlaşması, 9 Şubat 1920’de Fransa’nın başkenti Paris’te imzalanmış ve 1925’ten bu yana yürürlükte olan uluslararası bir anlaşmadır. Antlaşma, Norveç’in Svalbard üzerindeki egemenliğini tanımakla birlikte, taraf ülkelerin vatandaşlarına adalarda mülk edinme, ikamet etme, balıkçılık ve madencilik gibi ticari faaliyetlerde bulunma hakkı sağlamaktadır. Ayrıca bilimsel araştırma yapma imkanı da sunmaktadır.

EKONOMİK VE BİLİMSEL FIRSATLAR

Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, bu adım hem ekonomik hem de bilimsel açıdan önemli fırsatlar sunmaktadır. Özellikle balıkçılık, madencilik ve bilimsel araştırma alanlarında Türk vatandaşlarının ve şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi, Türkiye’nin bu stratejik bölgede etkinliğini artırma potansiyeli taşımaktadır.

ARKTİK BÖLGEDEKİ EKONOMİK FAALİYETLER GÜÇLENDİRİLECEK

Türkiye bu adımla, Arktik bölgesinin canlı ve cansız doğal kaynaklarından faydalanmayı ve bölgede gerçekleştirebileceği bilimsel ve ekonomik faaliyetleri güçlendirmeyi hedefliyor. Bu çerçevede, Türkiye’nin Arktik Konseyi’ne gözlemci üye olma hedefi de muhafaza ediliyor. Öte yandan Türkiye son yıllarda Arktik bölgesine yönelik başarılı bilim seferleri düzenliyor.

TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) tarafından Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları ve kara sularında başarıyla icra edilen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri’nin dördüncüsü (TASE-IV) 26 Haziran-25 Temmuz 2024’te tamamlanmıştı.