Gıda fiyatlarında beklenmedik düşüş: Enflasyonda umut veren sinyaller
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan temmuz ayı enflasyon verileri, tüketici cephesinde dikkat çekici bir tabloyu ortaya koydu. Temmuz ayında TÜFE yüzde 2,06 artarken, yıllık enflasyon oranı yüzde 33,52’ye geriledi. Bu düşüş, son dört ayda gözlemlenen istikrarlı gerilemenin devam ettiğine işaret ediyor.
YILLIK ENFLASYONDA DÜŞÜŞ SÜREBİLİR Mİ?
2023’ün aynı dönemine bakıldığında, ağustos-kasım aylarında aylık TÜFE artışları sırasıyla yüzde 2,47, 2,97, 2,88 ve 2,24 olmuştu. Bu yıl da benzer şekilde, bu seviyelerin altında kalınması durumunda yıllık enflasyonun daha da gerilemesi muhtemel. Ancak aralık ayı için öngörüde bulunmak şimdilik oldukça güç.
GIDA VE KONUT HARÇAMALARI AYRI YÖNLERE GİDİYOR
TÜİK verilerine göre konut harcamalarında bir ayda yaklaşık yüzde 6’lık artış kaydedildi. Bu, sektörün gerçek maliyet artışını yansıtıyor. Ancak aynı dönemde gıda harcamalarında farklı bir yönelim dikkat çekti. Haziran ayında yüzde 0,38 düşen gıda fiyatları, temmuzda da yüzde 0,15 geriledi.
MEYVE VE TAVUK ETİ UCUZLADI, GIDA GRUBUNU AŞAĞI ÇEKTİ
Bu düşüş özellikle iki kalemden kaynaklandı: et ve meyve. Et fiyatları yüzde 0,44, meyve fiyatları ise yüzde 6,59 oranında düştü. Detaya inildiğinde, taze meyve fiyatlarının bir ayda yüzde 8,75 gerilediği görülüyor. Geçen yıl aynı dönemde bu oran yalnızca yüzde 0,34’tü.
Et grubundaki bu ucuzlama büyük ölçüde tavuk etine dayanıyor. Diğer et türlerinde fiyat düşüşü gözlenmedi. Gıda grubunda toplam ağırlığı yüzde 7,71 olan bu iki kalem, gıda fiyatlarında genel düşüşü tetikledi.
ENFLASYON HEDEFİ YÜZDE 24 AMA GERÇEKÇİ Mİ?
2025 yılı için hükümetin enflasyon hedefi hâlâ yüzde 24 olarak görünse de bu hedefe ulaşmak için kalan beş ayda toplam artışın sadece yüzde 4,13’ü geçmemesi gerekiyor. Bu da aylık ortalama yüzde 0,81’e denk geliyor ki bu oldukça düşük bir oran. Gerçekçi hedef, üst sınır olan yüzde 29 gibi görünüyor.
Yüzde 29’luk hedefe ulaşmak içinse beş ayda toplamda yüzde 8,33’lük bir artış sınırı mevcut. Bu da aylık yüzde 1,61’e denk geliyor ve bu oran daha ulaşılabilir duruyor.
MERKEZ BANKASI’NIN TAHMİN ZİNCİRİ: YÜZDE 5’TEN YÜZDE 29’A
Merkez Bankası’nın son iki yılda yayımladığı enflasyon raporlarında hedef tahminleri sürekli revize edildi. 2023’te yıl sonu için önce yüzde 5 öngörüldü, bu daha sonra yüzde 15 ve ardından yüzde 14 olarak güncellendi. 2024 yılı tahminleri ise yüzde 14’ten yüzde 21’e, ardından yüzde 24 seviyesine yükseltildi. Ancak bugünkü görünüm, yüzde 29’un son durak olabileceğini gösteriyor.
